Liptów: dom i wygnanie

EKSPOZYCJA STAŁA

Eskpozycja prezentuje artystów pochodzących z Liptowa pod nazwą „Osobowości sztuki pięknej na Liptowie”. Wystawa prezentuje czterech artystów związanych z Liptowem. Ich twórczość przekracza granicę rejonu i Słowacji.

Martin Martinček, prawnik, fotograf, pioner słowackich zdjęć artystycznych - Liptow (1966 - 1970), robił zdjęcia ojczystego Liptowa, górskich strumieni oraz starych ludzi. Początkowo obszarem jego działań była poetyzacja i symbolizacja rzeczywistości. Później zaczął dokumentować teren liptowski, następnie rzeczywistość bez elementów folkloru i losy człowieka. Z tego zainteresowania powstały cykle fotografii zainspirowane wodą, słońcem, refleksją, krajem – Chwała słońca/Chvála slnka ( 1977 – 1980). Swoją twórczość prezentował nie tylko na Słowacji, ale i poza granicami Słowacji. Był mężem malarki Ester Šimerovej-Martinčekovej.

Ester Šimerová-Martinčeková, malarka, pierwsza dama słowackiej sztuki XX wieku. Studiowała w Paryżu i jej twórczość malarska pozostawała pod wpływem Szkoły Paryskiej. Miała skłonność do kubizmu, korzystała z wyobraźni i poezji – Czerwony las/Červený les (1961).  Malowała porcelanę, wykonała również fresk. Podczas czterdziestoletniego pobytu na Liptowie zainspirowała się głównie przyrodą – potoki i drzewa – Las/Les (1989). Stworzyła wyjątkowe dzieło Kamey (1960 -1970). Chodzi o obiekty stiukowe, każda ‘kamey’ ma oryginalny motyw. Dzieło było wykonane w ciągu 25 – 30 lat i posiada 57 sztuk. Większą część malarka oddała miastu Liptowski Mikulasz. Twórczość artystki została bardzo doceniona, otrzymała różne nagrody (słowackie odznaczenie narodowe Order Ľudovíta Štúra I klasy) i była uhonorowana najwyższym odznaczeniem francuskim – Orderem Legii Honorowej za zasługi dla sztuki.

Michal Kern, malarz akademicki, jeden z najważniejszych słowackich artystów konceptualnych. W jego twórczości dominuje rysunek, fotografia, tekst. Charakterystyczną cechą artysty jest badanie działań człowieka poprzez interakcję z przyrodą i ogólną rzeczywistością. Dzieła odzwierciedlają połączenie artysty z krajem – Linie życia/Čiary života (1979). Jego koncepcja jest specyficzna: artysta jest świadomy swojego ciała i śladów, które zostawia po sobie w kraju. Kern postrzega równeż właściwości fizykalne, na przykład światło, stan skupienia materii w środowisku. W zaśnieżonym kraju można zobaczyć ślady stóp, które są komplementarne z liniami na papierze – Wyznaczenie przestrzeni/Vymedzovanie priestoru (1986). W swoich dziełach stosował geometrię, lustro, skończoność oraz nieskończoność – Nieskończoność obrazu I/Nekonečnosť obrazu I.  (1988). Jego ojcem był znany liptowski malarz i restaurator Peter Július Kern. Wślad Michala Kerna poszli również jego synowie Martin i Michal.

Miroslav Ksandr, rzeźbiarz, malarz, w twórczości stosował motywy tradycyjne i tematy dotyczące postaci Janosika. Jego profesorami byli F. Štefunko i J. Kostka. Swoją uwagę kierował w stronę Liptowa. W dziełach przeważają atrybuty kraju i kultury ludowej, sylwetki postaci i różne przedmioty, które zmienia w znak – Strzyżenie owiec/Strihanie oviec (1962). Artysta pracował nad rzeźbami monumentalnymi, które są częścią pomników wyzwolicieli i rzeźbami kameralnymi – Matka Ziemia/Matka zem (1975). Oprócz tego zajmował się rysowaniem, posługując się techniką akwareli, która dominowała w jego twórczości pod koniec życia. Po śmierci artysty jego żona Zdenka oddała 150 rysunków Liptowskiej galerii.

W hali Liptowskiej galerii znajduje się odrestaurowana epoksydowa rzeźba – Duży oracz/Veľký oráč (1972).      

Zapraszamy odkrywać piękno, powiązanie przyrody i człowieka w niej.